“จอห์น โอลิเวอร์” ฉีกหน้ากากวงการสาธารณสุขและวงจรสกปรกของธุรกิจค้าหนี้ในอเมริกา โดยตั้งบริษัทรับจัดหาหนี้ กวาดซื้อหนี้ทางการแพทย์มูลค่า 15 ล้าน ก่อนจะยกหนี้ให้คนจำนวน 9,000 ราย
รายการ Last Week Tonight กับ จอห์น โอลิเวอร์ กลายเป็นรายการทีวีสหรัฐที่ทุบสถิติ มอบรางวัลให้ผู้ชมสูงที่สุดเป็นประวัติการณ์ ผ่านการยกหนี้ทางการแพทย์มูลค่า 15 ล้านดอลลาร์
รายการ Last Week Tonight (LWT) เป็นรายการคุยข่าวที่ออกอากาศคืนวันอาทิตย์ผ่านทางช่อง HBO ในสหรัฐอเมริกาและแคนาดา มีพิธีกรข่าวชื่อดังคือ จอห์น โอลิเวอร์ ที่มัักรายงานพร้อมทั้งเสียดสีข่าวต่างๆ
เมื่อวันอาทิตยที่ 5 มิ.ย. ทางรายการอธิบายความเลวร้ายของธุรกิจสาธารณสุขในสหรัฐฯ ที่อเมริกันชนต้องแบกรับค่าใช้จ่ายมหาศาลจนทำให้ต้องเป็นหนี้เมื่อไม่สบาย จอห์น โอลิเวอร์ อธิบายโดยทางรายการลองแสดงบทบาทเป็นบริษัทจัดหาหนี้และทวงหนี้ ซึ่งเป็นผู้เล่นตัวร้ายในธุรกิจความเจ็บป่วย บริษัทจัดหาหนี้และทวงหนี้จะซื้อหนี้มาจากธนาคารด้วยราคาเพียงเล็กน้อย ก่อนจะเข้าสู่ปฏิบัติการทวงคืน ด้วยการใช้สารพัดกลยุทธ์ข่มขู่เพื่อทวงหนี้ โดยไม่เคยให้รายละเอียดที่แท้จริงเกี่ยวกับยอดหนี้
“เมื่อบริษัทซื้อหนี้ไป ไม่ว่าข้อมูลที่มีจะถูกหรือไม่ พวกเขาจะพยายามทวงคืน” โอลิเวอร์อธิบายในรายการ
“การซื้อหนี้เป็นธุรกิจสกปรก และจำเป็นมากๆ ที่ต้องมีการกำกับดูแลที่มากขึ้น เพราะไอ้งี่เง่าที่ไหนก็เข้ามาในธุรกิจนี้ได้ และผมสามารถพิสูจน์ให้คุณเห็นได้เพราะผมคือไอ้งี่เง่า และเราได้เริ่มกิจการการซื้อหนี้ และมันโคตรง่าย” “โอลิเวอร์กล่าว
รายการ LWT ใช้เงินแค่ 50 ดอลลาร์ (1,700 บาท) เพื่อก่อตั้งบริษัทจัดหาหนี้และทวงหนี้ในรัฐมิสซิสซิปปี ตั้งชื่อบริษัทว่า “ผู้เชี่ยวชาญด้านการฟื้นฟูทรัพย์สินกลาง” หรือ Central Asset Recovery Professionals Inc เรียกสั้นๆ ว่าคาร์ป (Carp) หลังตั้งบริษัท ทางคาร์ปก็ได้รับการเสนอให้ซื้อหนี้ทางการแพทย์มูลค่า 14,922,261.76 ดอลลาร์ (525 ล้านบาท) ในราคาที่น้อยกว่าครึ่งเซนต์ต่อดอลลาร์ หรือราคาต่ำกว่า $60,000 (2 ล้านกว่าบาท)
ในแง่ของเกมแจกรางวัลทางทีวี ต้นทุนเหล่านี้ต่ำกว่าสถิติที่โอปราห์ วินฟรีห์ พิธีกรอเมริกันชื่อดังเคยทำเอาไว้ในปี 2004 มาก ครั้งนั้นเธอแจกรางวัลให้ผู้เข้าร่วม 276 คนเป็นรถยนต์พอนทิแอค จี 6 ซึ่งคิดเป็นเงินเกือบ 8 ล้านดอลลาร์ แต่รางวัลของโอลิเวอร์ส่งผลกระทบที่ยิ่งใหญ่ต่อชีวิตของผู้คน หลังจากซื้อหนี้ได้สำเร็จ ทางบริษัทก็จะได้รายชื่อ ที่อยู่ เลขประกันสังคม ของคนกว่า 9,000 คนที่ติดหนี้มูลค่า 15 ล้านดอลลาร์
“เราซื้อมา ซึ่งมันน่ากลัวมาก เพราะมันหมายความว่า ถ้าผมจะทำ ผมก็สามารถใช้สิทธิในการครอบครองรายชื่อเหล่านี้ แล้วให้คนเริ่มโทรไปหาคนเหล่านี้ ทำให้ชีวิตพวกเขาพังจากหนี้จากการรักษาพยาบาล” โอลิเวอร์กล่าว
แทนที่จะตามเก็บหนี้ ทางรายการ LWT ทำความร่วมมือกับองค์กรการกุศล RIP Medical Debt ประกาศตัดสินใจยกหนี้ทั้งหมด
เครก แอนติโก (Craig Antico) ผู้ร่วมก่อตั้งองค์กร RIP Midecal Debt เขียนไว้ในบล็อกขององค์กรว่า ขอบคุณรายการตลกทาง HBO ที่ออกอากาศเมื่อ 5 มิ.ย. รายการ LWT กับจอห์นโอลิเวอร์ มันยังมีเรื่องอีกมากที่ยังไม่ได้รับการเปิดเผยเกี่ยวกับธุรกิจจัดหาหนี้และวงจรหนี้ที่ธุรกิจเหล่านี้สร้างขึ้นมา
แอนติโกกล่าวว่า รูปแบบของการซื้อหนี้เพื่อการกุศลได้รับการบุกเบิกโดยกลุ่ม “โรลลิ่ง จูบิลี” (Rolling Jubilee) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเคลื่อนไหวยึดวอลล์สตรีท (Occupy Wall Street) เมื่อปี 2013 โรลลิ่ง จูบิลี ใช้เงิน 400,000 ดอลลาร์เพื่อซื้อหนี้มูลค่า 14 ล้านดอลลาร์ โดยในจำนวนนี้ 13.5 ล้านดอลลาร์เป็นหนี้ทางการแพทย์ ก่อนจะยกหนี้ทั้งหมด
“ไม่มีใครควรต้องตกเป็นหนี้หรือล้มละลายเพราะเจ็บป่วย” ลอร่า ฮันนา ทีมงานโรลลิ่ง จูบิลี่กล่าวในเหตุการณ์ครั้งนั้น
ต่อมาเมื่อเดือนกันยายน 2014 โรลลิ่ง จูบิลี่ ก็ประกาศว่าใช้เงิน 100,000 ดอลลาร์ เพื่อซื้อหนี้จำนวน 3.8 ล้านดอลลาร์ซึ่งเป็นหนี้ทางการศึกษาของนักเรียนจำนวน 2,700 คน
ทั้งนี้ แม้วิธีการซื้อหนี้และยกหนี้จะไม่ได้แก้ปัญหาที่ต้นเหตุ แต่มันเป็นกลวิธีที่จะแสดงให้เห็นว่า กลไกของหนี้ทำงานอย่างไร โทมัส โกคีย์ หนึ่งในทีมงานของโรลลิ่ง จูบีลี กล่าวว่า มันชี้ให้เห็นถึงคุณธรรมประจำหนี้ ผ่านแนวคิดที่ว่า ถ้าพวก 1% บอกว่าคุณเป็นหนี้จำนวน X ในความเป็นจริงแล้ว มูลค่าของหนี้มันน้อยกว่านั้นมาก แล้วพวก 1 %ก็จะเอาหนี้พวกนี้ไปขายและต่อรองราคากัน ซึ่งจริงๆ คุณไม่ได้เป็นหนี้ขนาดนั้น
โรลลิ่ง จูบิลี่ คาดหวังให้เหล่าลูกหนี้รวมตัวกันแล้วใช้พลังรวมหมู่แก้ไขปีญหา ตอนนี้สามารถระดมเงินได้มากกว่า 700,000 ดอลลาร์เพื่อล้างหนี้จำนวน 31,982,455.76 ล้านดอลลาร์แล้ว
…….
ที่มา:
- Jana Kasperkevic. John Oliver forgives $15m of medical debt on Last Week Tonight. Guardian. 6 June 2016.
- Craig Antico. The Miracle of Debt Forgiveness on HBO’s Last Week Tonight with John Oliver. RIP Medical Debt. 5 June 2016.
